Chiến lược kinh doanh quốc tế là gì? Các loại hình phổ biến

icon  10 Tháng 10, 2025 Nguyễn Tuyết Anh Đánh giá:  
5
(1)
Khái niệm và các loại hình chiến lược kinh doanh quốc tế là gì
5
(1)

Trong thời đại toàn cầu hóa, việc mở rộng ra thị trường quốc tế không còn là lựa chọn xa vời mà là bước đi tất yếu để doanh nghiệp phát triển bền vững. Tuy nhiên, thành công ở “biển lớn” không chỉ đến từ sản phẩm tốt, mà còn phụ thuộc vào một chiến lược kinh doanh quốc tế rõ ràng và phù hợp. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu khái niệm, phân loại, cách xây dựng và ví dụ thực tế về chiến lược này.

Khái niệm và các loại hình chiến lược kinh doanh quốc tế là gì

Khái niệm và các loại hình chiến lược kinh doanh quốc tế là gì

1. Chiến lược kinh doanh quốc tế là gì?

Chiến lược kinh doanh quốc tế (International Business Strategy) là tập hợp các mục tiêu, chính sách và kế hoạch hành động giúp doanh nghiệp mở rộng hoạt động ra ngoài phạm vi quốc gia, nhằm đạt được lợi thế cạnh tranh và phát triển bền vững trên thị trường toàn cầu.

Nói đơn giản hơn, đây là bản định hướng dài hạn cho việc “đưa doanh nghiệp ra thế giới” từ việc chọn thị trường mục tiêu, điều chỉnh sản phẩm – dịch vụ, đến cách tổ chức vận hành, marketing và quản trị để phù hợp với môi trường quốc tế, nhưng vẫn giữ được giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.

2. Các loại chiến lược kinh doanh quốc tế

Hiện nay, các doanh nghiệp khi mở rộng ra thị trường toàn cầu thường áp dụng 4 mô hình chiến lược kinh doanh quốc tế phổ biến, bao gồm:

Chiến lược kinh doanh quốc tế là gì

Chiến lược kinh doanh quốc tế là gì

>> Đọc thêm: Tìm hiểu về kế hoạch kinh doanh là gì và quy trình thực hiện

2.1 Chiến lược quốc tế (International Strategy)

Chiến lược quốc tế là mô hình mà doanh nghiệp mở rộng ra nước ngoài bằng cách xuất khẩu sản phẩm hiện có hoặc khai thác năng lực cốt lõi của mình tại các thị trường ít cạnh tranh. Đây thường là bước khởi đầu an toàn khi doanh nghiệp muốn thử sức ở môi trường quốc tế.

Trong mô hình này, doanh nghiệp tập trung nghiên cứu, phát triển và sản xuất tại quốc gia gốc, sau đó phân phối và tiếp thị ở nước ngoài thông qua chi nhánh hoặc đối tác bản địa. Toàn bộ định hướng, chính sách và quyết định quan trọng đều được hoạch định tập trung tại trụ sở chính, rồi triển khai đồng nhất trên các thị trường.

Chiến lược này phù hợp khi doanh nghiệp sở hữu lợi thế độc quyền, như công nghệ, thương hiệu hoặc bí quyết sản xuất mà đối thủ khó bắt chước. Nhờ vậy, họ không chịu nhiều áp lực phải nội địa hóa sản phẩm hay điều chỉnh giá thành.

Tuy nhiên, khi thị trường quốc tế ngày càng cạnh tranh, doanh nghiệp cần linh hoạt hơn. Nhiều thương hiệu lớn như Louis Vuitton – vốn thành công với chiến lược quốc tế – hiện phải đối mặt với thách thức hàng giả, hàng nhái và sự thay đổi trong thị hiếu khách hàng. Do đó, chiến lược quốc tế chỉ phù hợp ở giai đoạn đầu, và doanh nghiệp cần sớm chuyển sang các chiến lược đa quốc gia hoặc xuyên quốc gia để thích ứng tốt hơn với từng thị trường và duy trì lợi thế cạnh tranh lâu dài.

Các loại hình chiến lược kinh doanh quốc tế là gì

Các loại hình chiến lược kinh doanh quốc tế là gì

Nếu bạn không có nhiều kinh nghiệm trong việc viết luận văn, luận án hay khóa luận tốt nghiệp. Bạn cần đến dịch vụ viết thuê luận văn Hà Nội, Hồ Chí Minh,… để giúp mình hoàn thành những bài luận đúng deadline?

Khi gặp khó khăn về vấn đề viết luận văn, luận án hay khóa luận tốt nghiệp, hãy nhớ đến Tổng đài tư vấn luận văn 1080, nơi giúp bạn giải quyết những khó khăn mà chúng tôi đã từng trải qua.

2.2 Chiến lược đa quốc gia (Multinational Strategy)

Chiến lược đa quốc gia (Multinational Strategy) là mô hình mà doanh nghiệp xây dựng chiến lược riêng cho từng quốc gia – từ sản phẩm đến cách tiếp cận thị trường – nhằm phù hợp với văn hóa, thị hiếu và nhu cầu địa phương. Để triển khai, doanh nghiệp thường thành lập công ty con hoặc liên doanh độc lập tại từng nước. Các công ty con này có thể tự đảm nhiệm toàn bộ quy trình từ nghiên cứu, phát triển, sản xuất đến marketing, giúp sản phẩm mang “hơi thở bản địa” rõ nét.

Chiến lược này đặc biệt phù hợp với ngành hàng tiêu dùng, thực phẩm, hóa mỹ phẩm, nơi thói quen và sở thích của khách hàng thay đổi mạnh theo khu vực. Mô hình đa quốc gia cho phép phân quyền quản trị sâu rộng – các công ty con được tự chủ ra quyết định để đạt hiệu quả cao nhất tại thị trường của mình. Nhờ vậy, doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro chính trị, tỷ giá, đồng thời nâng cao uy tín thương hiệu và khả năng sáng tạo tại địa phương.

Tuy nhiên, hạn chế lớn của chiến lược này là chi phí cao và quản lý phức tạp. Mỗi công ty con cần hệ thống riêng cho sản xuất, marketing và nhân sự, khiến doanh nghiệp khó tận dụng lợi thế quy mô. Procter & Gamble là ví dụ tiêu biểu: các cải tiến như tã trẻ em siêu mỏng được phát triển tại Nhật Bản rồi lan tỏa toàn cầu. Dù mang lại hiệu quả vượt trội, mô hình này vẫn đòi hỏi nguồn lực lớn và sự phối hợp chặt chẽ giữa trụ sở chính và chi nhánh để duy trì định hướng chung và hiệu quả dài hạn.

2.3 Chiến lược toàn cầu (Global Strategy)

Chiến lược toàn cầu (Global Strategy) là mô hình trong đó doanh nghiệp xem toàn thế giới như một thị trường thống nhất, tập trung sản xuất và phân phối sản phẩm tiêu chuẩn hóa trên quy mô toàn cầu. Các sản phẩm thường có đặc tính đồng nhất và nhu cầu tương tự ở nhiều quốc gia, như điện tử, thép, giấy, bút, hay dịch vụ vận chuyển, thẻ tín dụng…

Doanh nghiệp áp dụng chiến lược này thường sản xuất tại một số ít địa điểm hiệu quả cao, tận dụng lợi thế chi phí thấp và quản lý tập trung các hoạt động marketing, phân phối. Họ giả định rằng sự khác biệt về văn hóa và thị hiếu giữa các quốc gia không quá lớn, hoặc người tiêu dùng sẵn sàng chọn sản phẩm có chất lượng tốt với giá hợp lý. Mục tiêu cốt lõi là tối đa hóa hiệu quả chi phí và đạt lợi thế cạnh tranh toàn cầu.

Để đạt được điều này, doanh nghiệp thiết kế chuỗi giá trị toàn cầu – từ R&D, sản xuất đến marketing – tại các vị trí tối ưu nhất. Ví dụ: gia công tại Việt Nam, sản xuất linh kiện ở Trung Quốc, hoặc vận hành trung tâm dịch vụ tại Ấn Độ. Mọi hoạt động đều được điều phối chặt chẽ từ trụ sở chính, đảm bảo sự thống nhất và tiêu chuẩn hóa toàn hệ thống.

Chiến lược toàn cầu phù hợp với ngành có sức ép cạnh tranh cao về chi phí và nhu cầu tiêu dùng tương đồng giữa các quốc gia, như công nghệ, viễn thông hay tài chính. Những “ông lớn” như Apple, Nokia, Texas Instruments hay American Express là ví dụ điển hình. Tuy nhiên, hạn chế của chiến lược này là thiếu linh hoạt, dễ bỏ lỡ cơ hội tại các thị trường yêu cầu nội địa hóa và bản địa hóa ca

2.4 Chiến lược xuyên quốc gia (transnational strategy)

Chiến lược xuyên quốc gia (Transnational Strategy) được xem là mô hình phản ánh rõ nét nhất xu hướng toàn cầu hóa sâu rộng trong kinh doanh hiện đại. Theo đó, doanh nghiệp không chỉ hoạt động ở nhiều quốc gia, mà còn liên kết các thị trường, ngành hàng và người tiêu dùng toàn cầu thành một hệ sinh thái tương tác chặt chẽ.

Khác với các mô hình trước đây, chiến lược xuyên quốc gia hướng tới việc xây dựng chuỗi giá trị linh hoạt, vừa tận dụng được lợi thế về địa điểm, chi phí và năng lực cốt lõi, vừa đảm bảo khả năng thích nghi và bản địa hóa sản phẩm cho từng thị trường. Doanh nghiệp phải phát triển năng lực học hỏi toàn cầu (global learning) – nghĩa là không ngừng thu nhận kiến thức, kinh nghiệm từ mọi chi nhánh và lan tỏa chúng trong toàn hệ thống.

Quy trình vận hành trong mô hình này không đi theo một chiều “trên xuống” hay “dưới lên”, mà là dòng chảy hai chiều của tri thức và đổi mới. Một ý tưởng có thể được hình thành tại bất kỳ chi nhánh nào, được thử nghiệm, rồi nhân rộng ra toàn cầu. Chính khả năng học hỏi và chia sẻ này giúp doanh nghiệp sáng tạo nhanh hơn, phối hợp hiệu quả hơn, và duy trì sức cạnh tranh bền vững.

Tuy nhiên, việc thực thi chiến lược xuyên quốc gia cũng đầy thách thức: điều phối chuỗi giá trị toàn cầu phức tạp, chi phí quản lý cao và yêu cầu hệ thống vận hành linh hoạt. Những tập đoàn như GE, Panasonic hay Acer từng gặp khó khăn khi áp dụng, nhưng cũng chính nhờ mô hình này mà họ có thể cân bằng giữa hiệu quả toàn cầu và sự thích ứng địa phương, biến tri thức toàn cầu thành lợi thế cạnh tranh dài hạn.

3. Ưu điểm và nhược điểm các chiến lược kinh doanh quốc tế là gì

3.1 Ưu điểm

Chiến lược kinh doanh quốc tế    :

Công ty đã chuyển giao các lợi thế của mình ra thị trường nước ngoài. Nghĩa là, công ty thành lập các nhà xưởng sản xuất, hình thức quảng cáo, thông điệp sản phẩm ở các thị trường ngoài nước giống như các mô hình sản xuất, marketing trong nước. Tận dụng các kinh nghiệm sản xuất trước đó và ưu thế vè sản phẩm, kỹ năng để cạnh tranh trên thị trường.

Chiến lược toàn cầu:

Khám phá tác động của đường cong kinh nghiệm và khai thác kinh tế vùng.

Chiến lược đa thị trường nội địa: 

Ưu điểm chủ yếu của chiến lược đa nội địa là đáp ứng được yêu cầu địa phương. Chiến lược này cho phép các công ty nghiên cứu kỹ sở thích của người tiêu dùng ở thị trường các quốc gia khác nhau, đáp ứng nhanh chóng và có hiệu quả các sở thích mới của người tiêu dùng. Kết quả mà các công ty mong đợi khi đưa ra những sản phẩm mới là người tiêu dùng sẽ nhận biết được giá trị cao hơn so với sản phẩm của đối thủ cạnh tranh, cho phép công ty theo chiến lược đa nội địa được định giá cao hơn và giành được thị phần lớn hơn. Chiến lược đa nội địa hợp lý khi có sức ép cao về phản ứng địa phương và sức ép thấp về giảm chi phí.

Chiến lược xuyên quốc gia: 

  • Có khả năng khai thác kinh tế địa phương
  • Có khả năng khai thác đường cong kinh nghiệm
  • Thay đổi sản phẩm và marketing đáp ứng yêu cầu địa phương
  • Thu lợi ích từ học tập toàn cầu

3.2 Nhược điểm

Chiến lược kinh doanh quốc tế

Do sử dụng cùng mô hình nên sản phẩm của công ty ở các thị trường giống nhau, cách thức tiếp thị cũng như nhau vì vậy sản phẩm của công ty đáp ứng được những yêu cầu chung nhất của người tiêu dùng trên tất cả thị trường chứ chưa thể đáp ứng được những yêu cầu riêng biệt của từng khu vực. Hay thực hiện chiến lược này công ty thiếu đáp ứng yêu cầu địa phương. Hơn nữa, thay vì đưa các sản phẩm được sản xuất trong nước ra thị trường nước ngoài.

Công ty lại thành lập các nhà xưởng để sản xuất các sản phẩm đó ở ngoài nước nên không thể tận dụng được hiệu ứng kinh nghiệm và tiết kiệm chi phí. Nếu công ty thực hiện chiến lược quốc tế ở những thị trường có áp lực yêu cầu địa phương cao thì công ty sẽ dễ dàng đánh mất lợi thế cạnh tranh của mình. Do có các đối thủ cạnh tranh sản xuất sản phẩm tập trung vào những yêu cầu khác biệt ở từng địa phương và thực hiện các chiến lược marketing, phân phối, chiêu thị,.. theo những yêu cầu riêng biệt đó.

Chiến lược toàn cầu:

Thiếu đáp ứng nhu cầu địa phương

Chiến lược đa thị trường nội địa

Tuy nhiên, nhược điểm của chiến lược đa nội địa là không cho phép các công ty khai thác lợi ích kinh tế của qui mô trong việc phát triển, sản xuất hay marketing sản phẩm. Như vậy, thông thường một chiến lược đa nội địa làm tăng chi phí cho các công ty quốc tế và buộc các công ty này phải định giá bán cao hơn để thu hồi những chi phí đó.

Do đó, chiến lược đa nội địa thường không thích hợp với các ngành mà công cụ cạnh tranh bằng giá cả quyết định thực hiện chiến lược này, định hướng chủ yếu của các công ty là đáp ứng các điều kiện môi trường của từng quốc gia thị trường, vì vậy công ty khó có thể xây dựng tốt và rõ ràng các khả năng và các năng lực tiềm tàng xuyên suốt nhằm tạo lợi thế cạnh tranh vượt trội so với các đối thủ cạnh tranh quốc tế hay toàn cầu và các công ty địa phương.

Việc chọn chiến lược kinh doanh quốc tế phù hợp là chìa khóa giúp doanh nghiệp mở rộng bền vững và nâng tầm thương hiệu. Mỗi chiến lược có ưu, nhược điểm riêng, nhưng thành công chỉ đến khi doanh nghiệp linh hoạt thích ứng, hiểu thị trường và tận dụng tốt lợi thế cạnh tranh. Với tầm nhìn dài hạn và chiến lược đúng đắn, doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể vươn ra thế giới và khẳng định vị thế trên bản đồ toàn cầu.

Bài đăng này hữu ích như thế nào?

Bấm vào một ngôi sao để đánh giá nó!

Đánh giá trung bình 5 / 5. Số phiếu bầu: 1

Hãy là người đầu tiên đánh giá bài viết này.

icon Share
Tác giả Nguyễn Tuyết Anh phụ trách nội dung chuyên môn chia sẻ kinh nghiệm. Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực biên soạn, chỉnh sửa, nghiên cứu học thuật cùng đội ngũ chuyên gia trong nhiều ngành đưa Luận Văn 1080 Trở thành đơn vị tiên phong về dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, tiểu luận, essay, assignment, xử lý số liệu chuyên sâu,... đối tác đáng tin cậy của học viên, nghiên cứu sinh trong và ngoài nước. - Hotline: 0969 991 080 - Email: luanvan1080@gmail.com