Các khoản trích theo lương là một trong những kiến thức cơ bản cần nắm khi theo học ngành tài chính kế toán. Những lý thuyết, khái niệm sẽ giúp bạn hiểu các khoản trích theo lương là gì và là cơ sở lý thuyết giúp viết luận văn tốt nghiệp ngành kế toán.
Bài viết sau đây của Luận Văn 1080 sẽ giúp bạn nắm được chi tiết khái niệm các khoản trích theo lương, hạch toán lương cùng cách viết luận văn kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương được cập nhật mới nhất theo Thông tư của Bộ Tài chính.
1. Tổng quan các khoản trích theo lương
1.1. Các khoản trích theo lương là gì?

Các khoản trích theo lương là gì
Các khoản trích theo lương bao gồm: bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và kinh phí công đoàn (KPCĐ).
Đây là những khoản đóng bắt buộc được trích theo tỷ lệ quy định trên tiền lương của người lao động, trong đó một phần do người lao động đóng, và phần còn lại do người sử dụng lao động đóng.
Mục đích của các khoản này là hình thành các quỹ an sinh xã hội, thể hiện sự quan tâm và bảo đảm quyền lợi cho người lao động.
- Quỹ bảo hiểm xã hội BHXH: Dùng để chi trả trợ cấp cho người lao động trong các trường hợp ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, nghỉ hưu hoặc tử tuất.
- Quỹ bảo hiểm y tế BHYT dùng để chi trả cho người lao động trong những trường hợp khám chữa bệnh. Theo đó, người lao động sẽ không phải trả tiền hoặc chỉ trả một phần tiền thuốc men, viện phí khi đến khám tại các cơ sở y tế mà họ đã đăng ký đóng BHYT.
- Quỹ BHTN: Hỗ trợ người lao động khi mất việc làm thông qua trợ cấp thất nghiệp và các chính sách đào tạo nghề, giới thiệu việc làm.
- Kinh phí công đoàn (KPCĐ): Khoản này được tính vào chi phí sản xuất, nhằm phục vụ hoạt động của tổ chức công đoàn và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động.
Theo quy định hiện hành, các khoản trích theo lương là nghĩa vụ bắt buộc của cả người lao động và người sử dụng lao động, được hạch toán định kỳ theo tháng hoặc quý tùy từng đơn vị.
>> Đọc thêm: Kế toán vốn bằng tiền là gì? Đặc điểm, nguyên tắc và nhiệm vụ
1.2. Tỷ lệ các khoản trích theo lương
Trong tổng các khoản trích theo tương thì tỷ lệ các khoản trích theo lương mới nhất năm 2025 được quy định như sau:
| Khoản mục | Người lao động đóng (%) | Doanh nghiệp đóng (%) | Căn cứ tính | Mục đích sử dụng |
|---|---|---|---|---|
| Bảo hiểm xã hội (BHXH) | 8% | 17.5% (14% hưu trí, tử tuất + 3% ốm đau, thai sản + 0.5% tai nạn lao động) |
Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH | Trợ cấp ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, hưu trí, tử tuất |
| Bảo hiểm y tế (BHYT) | 1.5% | 3% | Tiền lương làm căn cứ đóng BHYT | Hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh |
| Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) | 1% | 1% | Tiền lương làm căn cứ đóng BHTN | Trợ cấp thất nghiệp, đào tạo nghề, giới thiệu việc làm |
| Kinh phí công đoàn (KPCĐ) | — | 2% | Quỹ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH | Chi cho hoạt động công đoàn |
| Đoàn phí công đoàn (nếu là đoàn viên) | 1% | — | Tiền lương của đoàn viên | Chi cho hoạt động công đoàn cơ sở |
Chú ý: Thông thường kinh phí công đoàn là 1 khoản cố định cho tất cả các nhân viên công ty. Thường các công ty sẽ thu tiền công đoàn 50.000 hoặc 100.000. Tùy thuộc vào quy mô, và chính sách của công ty sẽ thu 1 khoản phí phù hợp.
→ Tổng cộng, người lao động phải trích 10.5% tiền lương, còn doanh nghiệp chịu 23.5%. Các khoản này được hạch toán và nộp định kỳ hàng tháng theo quy định của cơ quan bảo hiểm xã hội.
2. Hạch toán lương và các khoản trích theo lương

Hạch toán lương và các khoản trích theo lương
2.1. Khái niệm hạch toán lương
Hạch toán lương là công việc của kế toán tiền lương (Paymaster Accountant) nhằm lập bảng tính lương, xác định lương phải trả, thực hiện chi trả lương và trích nộp các khoản theo quy định cho người lao động.
Kế toán hạch toán tiền lương dựa trên hợp đồng lao động, bảng chấm công, bảng tăng ca, bảng theo dõi công tác, bảng phụ cấp, và hợp đồng khoán (nếu có).
Theo đó, việc hạch toán lương cũng gắn liền với các khoản trích theo lương để tính ra được mức lương cuối cùng đến tay người lao động.
2.2. Mối liên hệ giữa hạch toán lương và các khoản trích theo lương
Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC và Thông tư 133/2016/TT-BTC, quy định về chế độ kế toán doanh nghiệp tại Việt Nam, doanh nghiệp phải hạch toán riêng chi phí tiền lương cho từng bộ phận như:
- Bộ phận sản xuất
- Bộ phận kinh doanh
- Bộ phận marketing
- Bộ phận quản lý
- Bộ phận giao hàng
Hạch toán lương phải đảm bảo cân bằng chi phí hợp lý cho công ty và đảm bảo chính xác các khoản lương cho người lao động.
2.3. Trình tự hạch toán và Định khoản
a, Tính tiền lương phải trả cho người lao động
- Nợ TK 622, 627, 641, 642 (tùy theo bộ phận)
- Có TK 334 – Phải trả người lao động
Trong đó: chi phí nhân công trực tiếp (622), chi phí sản xuất chung (627), chi phí bán hàng (641), chi phí quản lý doanh nghiệp (642)
b, Trích các khoản theo lương theo quy định hiện hành (năm 2025)
- Nợ TK 622, 627, 641, 642 (tùy theo bộ phận)
- Có TK 338 (3383 – BHXH; 3384 – BHYT; 3386 – BHTN; 3382 – KPCĐ)
c, Khấu trừ phần người lao động phải đóng
- Nợ TK 334 – Phải trả người lao động
- Có TK 338 (3383, 3384, 3386)
d, Nộp các khoản bảo hiểm và công đoàn định kỳ hàng tháng
- Nợ TK 338 (3382, 3383, 3384, 3386)
- Có TK 112 – Tiền gửi ngân hàng (hoặc 111 – Tiền mặt)
e, Chi trả lương thực tế cho người lao động
- Nợ TK 334
- Có TK 111, 112
>> Tham khảo thêm: Dịch vụ thuê người làm luận văn uy tín tại khu vực Hà Nội
3. Cách viết luận văn hạch toán lương và các khoản trích theo lương
Để viết luận văn kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương, ngoài việc nắm rõ các kiến thức kế toán chuyên môn của một kế toán tiền lương, bạn cần nắm được quy trình các bước trình bày một luận văn đầy đủ như sau:

Cách viết luận văn hạch toán lương và các khoản trích theo lương
3.1. Bước 1: Lựa chọn đề tài phù hợp
a. Xác định hướng nghiên cứu
Đề tài luận văn kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương có thể là do bạn tự chọn hoặc được các thầy cô hướng dẫn phân công xuống. Dù trong tình huống nào thì bạn cũng cần hiểu rõ đề bài để có thể viết luận văn đi đúng hướng.
Nếu được tự chọn, bạn nên tìm ý tưởng từ:
- Bài giảng, giáo trình và tài liệu học tập;
- Các tình huống thực tế tại doanh nghiệp, phòng kế toán, hoặc đơn vị thực tập;
- Những khó khăn, bất cập trong quy trình hạch toán lương và các khoản trích hiện nay.
Vì thế, bạn cần nắm rõ các mã số tài khoản, cách hạch toán lương để có thể phát hiện được những lỗ hổng đang hiện hữu, và lấy đó trở thành đề tài nghiên cứu luận văn của mình.
b. Tiêu chí chọn đề tài
- Phù hợp với chuyên ngành kế toán và năng lực bản thân;
- Có phạm vi nghiên cứu vừa phải, không quá rộng hoặc quá hẹp;
- Có tính ứng dụng thực tiễn và thể hiện được tư duy phân tích của sinh viên.
c. Mục đích của việc lựa chọn đề tài
Viết luận văn ngoài mục đích thể hiện cho thầy cô thấy những kiến thức mà bạn học được ra, còn là để đóng góp xây dựng và phát triển tốt hơn cho ngành nghề mà bạn đang theo đuổi.
Việc chọn đề tài không chỉ để hoàn thành khóa học, mà còn thể hiện năng lực vận dụng kiến thức chuyên môn vào thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tiền lương và hạch toán chi phí nhân công trong doanh nghiệp.
3.2. Bước 2: Lập đề cương chi tiết cho luận văn
Để lập được một đề cương chi tiết cho luận văn kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương, bạn cần nắm được cấu trúc của một bài luận văn:
a, Phần mở đầu
- Giới thiệu lý do chọn đề tài, tính cấp thiết của nghiên cứu.
- Nêu mục tiêu, đối tượng, phạm vi và phương pháp nghiên cứu.
- Xác định đóng góp thực tiễn của đề tài đối với công tác kế toán.
b, Phần nội dung (thân bài)
- Cơ sở lý luận: Trình bày tổng quan về tiền lương, các khoản trích theo lương, tài khoản sử dụng, quy trình hạch toán.
- Thực trạng tại doanh nghiệp nghiên cứu: Mô tả cách thức hạch toán hiện hành, số liệu minh họa.
- Đánh giá và phân tích: Nêu những ưu điểm, hạn chế trong công tác kế toán tiền lương.
- Đề xuất giải pháp: Đưa ra kiến nghị nhằm hoàn thiện quy trình hạch toán.
c, Phần kết luận và kiến nghị
- Tóm tắt kết quả đạt được.
- Nêu định hướng, giải pháp cải tiến.
- Đưa ra các kiến nghị với doanh nghiệp hoặc cơ quan quản lý.
Dựa vào cấu trúc này, bạn sẽ liệt kê lần lượt các ý tưởng của mình liên quan đến đề tài bạn nghiên cứu trong luận văn các khoản trích theo lương.
Bạn liệt kê càng chi tiết thì bạn càng có hướng đi rõ ràng trong việc chọn lọc các tài liệu tham khảo để đọc và thực hiện phần cơ sở lý luận. Một dàn bài chi tiết sẽ giúp bạn viết phần nội dung chính của luận văn một cách mạch lạc, có tính hệ thống và tính liên kết cao hơn.
3.3. Bước 3: Tiến hành viết nội dung chính của luận văn
a. Thực hiện theo đề cương đã duyệt
Sau khi đề cương luận văn kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương đã được thấy cô hướng dẫn duyệt qua, bước “Tiến hành viết” là bước quan trọng nhất vì bước này tham gia trực tiếp vào nội dung của luận văn.
Bạn cần chọn lọc, kết hợp, lập luận các cơ sở dữ liệu mình đã đọc sao cho thuyết phục và phải hướng đến mục đích chung là chứng minh cho các luận cứ bạn đưa ra, tránh đi lan man, lạc hướng.
b. Về phương pháp nghiên cứu
Việc áp dụng phương pháp nghiên cứu là vô cùng quan trọng liên quan đến giá trị của luận văn. Bạn cần có một quy trình và nội dung thực hiện trong từng bước nghiên cứu rõ ràng. Nhằm đảm bảo những kết quả bạn nghiên cứu ra được là chính xác, là khách quan thì luận văn các khoản trích theo lương mới có giá trị.
c. Linh hoạt điều chỉnh nội dung
Trong quá trình đọc tài liệu và viết nội dung luận văn, bạn vẫn có thể thay đổi hoặc thêm bớt các luận cứ đã liệt kê trước trong đề cương nếu nhận thấy đó là cần thiết để làm luận văn hay hơn, ý nghĩa hơn và thuyết phục hơn. Tuy nhiên, mọi thay đổi cần được tham khảo qua ý kiến của thầy cô hướng dẫn.
Lưu ý rằng khi viết nội dung luận văn bạn cũng cần so sánh lại với đề cương để đảm bảo bạn không bỏ sót bất kỳ giả thiết hay ý tưởng nào đã được lên kế hoạch trước đó.
3.4. Bước 4: Kiểm tra và hoàn thiện luận văn
Trước khi hoàn thành luận văn, bạn cần kiểm tra lại các lỗi chính tả, cấu trúc câu, cấu trúc ngữ pháp, căn lề, font chữ… để đảm bảo trình bày luận văn đúng quy cách theo tiêu chuẩn của trường, tránh bị trừ điểm hay bị đánh giá là thiếu tính chuyên nghiệp.
4. 10 Gợi ý đề tài kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương cho tiểu luận và luận văn
- [Doanh nghiệp sản xuất] Hoàn thiện công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty Cổ phần May 10
- [Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI)] Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam
- [Doanh nghiệp xây dựng] Hoàn thiện công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty Cổ phần Xây dựng Coteccons
- [Doanh nghiệp thương mại – bán lẻ] Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty TNHH Thế Giới Di Động
- [Doanh nghiệp công nghệ – dịch vụ] Tổ chức hạch toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty Cổ phần FPT
- [Doanh nghiệp sản xuất lớn] Hoàn thiện công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk)
- [Doanh nghiệp dịch vụ – vận tải hàng không] Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty TNHH Dịch vụ Hàng không Vietjet Air
- [Doanh nghiệp tài chính – ngân hàng] Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank)
- [Doanh nghiệp công nghiệp nặng] Hoàn thiện công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Hòa Phát
- [Tập đoàn đa ngành] Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Vingroup
Trên đây là các kiến thức liên quan đến hạch toán lương và các khoản trích theo lương, cùng những hướng dẫn viết luận văn tốt nghiệp chuyên ngành kế toán tiền lương.
Nếu cần hỗ trợ thêm về những vấn đề chuyên sâu liên quan đến các khoản trích theo lương, bạn vui lòng liên hệ với Luận Văn 1080 qua email: luanvan1080@gmail.com hoặc Hotline: 096.999.1080, chúng tôi sẽ giải đáp các thắc mắc của bạn một cách nhanh chóng và chính xác.