19 Tháng mười một, 2025
Mĩ thuật ở bậc Tiểu học, đặc biệt lớp 1, có vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng tâm hồn, khơi dậy óc sáng tạo và hình thành cảm xúc thẩm mỹ cho học sinh. Trong bối cảnh đổi mới giáo dục theo chương trình GDPT 2018, việc chia sẻ và áp dụng các sáng kiến kinh nghiệm giúp giáo viên đổi mới phương pháp, tạo hứng thú học tập và phát huy năng lực nghệ thuật của học sinh.
Bộ 26 sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật Tiểu học (cập nhật 2025) được tổng hợp nhằm hỗ trợ giáo viên có thêm tư liệu thực tiễn để giảng dạy hiệu quả hơn, phù hợp với từng khối lớp và đặc điểm tâm lý lứa tuổi.
1. Sáng kiến kinh nghiệm môn mĩ thuật lớp 1 2025
| STT | Tên biện pháp | Mục tiêu | Biện pháp thực hiện | Kết quả đạt được | Hiệu quả |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Phát triển hứng thú học Mĩ thuật qua góc “chơi – vẽ – kể” | HS yêu thích môn học; mạnh dạn trình bày sản phẩm | Thiết lập góc “chơi – vẽ – kể”; tổ chức tiết học 3 phần: khởi động – thực hành – chia sẻ | 90% HS chủ động tham gia; tự tin kể chuyện về tranh | Tạo không khí học tích cực; dễ nhân rộng |
| 2 | Rèn kỹ năng cầm bút và tô màu qua bảng “luyện 10 phút” | HS cầm bút đúng; tô đều; phối màu hài hòa | Luyện nét 10 phút đầu giờ; hướng dẫn tư thế ngồi và cầm bút; kèm cặp nhóm đôi | HS tiến bộ rõ rệt; hình thành thói quen ngồi đúng tư thế | Giảm lỗi chính tả; tăng kỹ năng thẩm mỹ |
| 3 | Ứng dụng vật liệu thiên nhiên: “hình từ lá – hạt” | Phát triển sáng tạo; giáo dục bảo vệ môi trường | Sưu tầm lá – hạt; hướng dẫn tạo hình và dán ghép; trưng bày sản phẩm | 85% HS hoàn thành tốt; hứng thú khi tự tay làm | Tăng ý thức bảo vệ môi trường |
| 4 | Rèn quan sát qua trò chơi “đoán hình trong mây” | Phát triển tưởng tượng; nâng khả năng tạo hình | Quan sát hình khối; đoán hình trong mây; vẽ theo cảm nhận | HS vẽ tự do hơn; ý tưởng phong phú | Tăng hứng thú; trẻ linh hoạt sáng tạo |
| 5 | Học Mĩ thuật liên môn Tiếng Việt: “Vẽ chữ – vẽ tiếng” | Ghi nhớ chữ cái; phát âm đúng | Vẽ minh họa từ tiếng/vần đã học; kết hợp luyện âm | HS ghi nhớ tốt; phát âm chuẩn; sản phẩm đẹp | Hỗ trợ tốt cho môn Tiếng Việt |
2. Sáng kiến kinh nghiệm Mĩ thuật tiểu học lớp 2 theo Chương trình mới
| STT | Tên biện pháp | Mục tiêu | Biện pháp thực hiện | Kết quả đạt được | Hiệu quả |
|---|---|---|---|---|---|
| 6 | Phát triển kỹ năng hợp tác qua hoạt động vẽ nhóm | Rèn kỹ năng làm việc nhóm; tinh thần trách nhiệm | Chia nhóm 4–5 học sinh; vẽ cùng một chủ đề; mỗi em đảm nhận một phần | Học sinh biết trao đổi và phân chia công việc | Tăng tinh thần đoàn kết; hỗ trợ nhau trong học tập |
| 7 | Nâng cao khả năng cảm thụ màu sắc qua hoạt động “sắc màu quanh em” | Nhận biết và phối hợp màu hài hòa | Quan sát vật thật; so sánh màu tự nhiên; pha màu theo cảm nhận | Học sinh phân biệt được màu nóng, lạnh, sáng, tối | Cải thiện rõ rệt khả năng phối màu |
| 8 | Tạo hứng thú học tập qua trò chơi “ghép hình sáng tạo” | Kích thích tư duy tạo hình và khả năng tưởng tượng | Cung cấp hình khối rời; học sinh ghép thành con vật hoặc đồ vật | 100% học sinh tham gia tích cực; sản phẩm đa dạng | Giúp học sinh mạnh dạn thể hiện ý tưởng |
| 9 | Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học Mĩ thuật lớp 2 | Tăng trực quan và tính sinh động của bài học | Sử dụng trình chiếu, video hướng dẫn, phần mềm tô màu đơn giản | Học sinh dễ hình dung; học nhanh hơn | Phù hợp cho giáo viên trẻ; dễ triển khai toàn trường |
| 10 | Hình thành ý thức thẩm mỹ qua hoạt động “Trang trí lớp học” | Vận dụng kiến thức trang trí vào thực tế | Thiết kế góc học tập; làm đồ trang trí bằng giấy, ruy băng, lá khô | Lớp học sinh động; học sinh tự hào với sản phẩm của mình | Giáo dục tinh thần tập thể và thẩm mỹ không gian |
>> Đọc thêm: Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc lớp 1
3. Sáng kiến kinh nghiệm Mĩ thuật tiểu học lớp 3 theo Chương trình mới
| STT | Tên biện pháp | Nội dung / Mục tiêu | Biện pháp thực hiện | Kết quả đạt được | Hiệu quả |
|---|---|---|---|---|---|
| 11 | Phát triển khả năng cảm thụ nghệ thuật qua hoạt động “Vẽ theo âm nhạc” | Giúp học sinh cảm nhận nhịp điệu, tiết tấu, cảm xúc âm nhạc qua màu sắc – đường nét; phát huy tưởng tượng và sáng tạo. | Chọn nhạc không lời phù hợp lứa tuổi; Gợi ý liên hệ âm thanh – màu sắc – đường nét; Học sinh vẽ tự do theo cảm xúc; Trưng bày và chia sẻ cảm nhận. |
Trên 90% học sinh hứng thú; sản phẩm có màu sắc phong phú; biết gắn cảm xúc âm nhạc vào tranh. | Khơi gợi cảm xúc nghệ thuật; áp dụng được cho lớp 2–5. |
| 12 | Rèn kỹ năng vẽ người qua phương pháp quan sát gương | Nắm tỉ lệ cơ thể, tư thế cơ bản; vẽ hình người tự nhiên có cảm xúc. | Quan sát gương lớn; Giới thiệu tỉ lệ đơn giản (đầu–thân–chân); Vẽ bạn hoặc chính mình; Trò chơi “đổi vai vẽ nhau”. |
80% học sinh thể hiện được dáng người rõ ràng; học sinh tự tin hơn khi vẽ người. | Hình thành kỹ năng cơ bản, nền tảng cho các lớp trên. |
| 13 | Học Mĩ thuật qua kể chuyện “Nhân vật trong tranh” | Phát triển quan sát, cảm thụ và giao tiếp nghệ thuật. | Quan sát tranh thiếu nhi nổi tiếng; Kể chuyện theo nội dung tranh; Vẽ lại câu chuyện của riêng mình; Trình bày “kể chuyện bằng tranh”. |
Học sinh biết liên hệ hình ảnh – ý nghĩa; sản phẩm có chiều sâu nội dung. | Tăng tưởng tượng và giao tiếp thẩm mỹ; phù hợp tiết vẽ theo đề tài. |
| 14 | Nâng cao kỹ năng bố cục trong vẽ tranh đề tài | Hiểu bố cục hài hòa; biết sắp xếp mảng chính – phụ. | Minh họa ví dụ bố cục đẹp – chưa đẹp; Sắp xếp giấy màu trước khi vẽ thật; Thử nhiều phương án bố cục. |
85% học sinh bố cục cân đối; sản phẩm rõ chủ đề – màu sắc hài hòa. | Rèn tư duy tạo hình, phân tích bố cục. |
| 15 | Sử dụng vật liệu tái chế để làm đồ chơi nghệ thuật | Giáo dục bảo vệ môi trường; rèn sáng tạo với vật liệu tái chế. | Sưu tầm chai nhựa, lon, bìa, giấy vụn; Hướng dẫn làm đồ chơi nghệ thuật; Trưng bày và bình chọn sản phẩm. |
100% học sinh tham gia; nhiều sản phẩm độc đáo; hiểu lợi ích của tái chế. | Hoạt động mang tính nghệ thuật và giáo dục môi trường; tích hợp tốt với TN–XH. |
4. Sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật tiểu học lớp 4 mới nhất
| STT | Tên biện pháp | Mục tiêu / Nội dung | Biện pháp thực hiện | Kết quả đạt được | Hiệu quả |
|---|---|---|---|---|---|
| 16 | Ứng dụng phương pháp Đan Mạch trong dạy học Mĩ thuật lớp 4 | Phát triển năng lực tự học, hợp tác, sáng tạo qua hoạt động trải nghiệm. | Tổ chức hoạt động “Vẽ cùng nhau”, “Xây dựng câu chuyện bằng tranh”, “Tạo hình từ vật liệu”; Giáo viên hướng dẫn, học sinh chủ động thực hiện; Nhóm hoàn thiện sản phẩm và chia sẻ. |
Học sinh tự tin, năng động; sản phẩm đa dạng; kỹ năng hợp tác tăng rõ rệt. | Phù hợp định hướng GDPT 2018; dễ nhân rộng toàn khối. |
| 17 | Phát triển năng lực sáng tạo qua dự án “Câu chuyện bằng tranh” | Khuyến khích học sinh tưởng tượng và xây dựng cốt truyện, thể hiện bằng hình ảnh. | Chia nhóm, chọn chủ đề; Phân vai: viết kịch bản – vẽ – tô màu; Tạo truyện tranh mini có lời thoại. |
Sản phẩm sinh động, cảm xúc; học sinh sáng tạo nổi bật; hợp tác nhóm tốt. | Dạy học theo dự án hiệu quả; tăng liên môn Ngữ văn – Tin học – Mĩ thuật. |
| 18 | Dạy học gắn với di sản văn hóa địa phương | Giúp học sinh hiểu, yêu quý di sản văn hóa quê hương. | Sưu tầm tranh ảnh về di sản; Thực hiện bài “Vẽ về di sản quê em”; Học sinh giới thiệu sản phẩm bằng lời kể. |
90% học sinh hiểu giá trị di sản; bài vẽ sinh động, gần gũi thực tiễn. | Giáo dục tình yêu quê hương và tự hào dân tộc. |
| 19 | Tổ chức trưng bày tranh – triển lãm mini trong trường | Phát triển thẩm mỹ và khả năng đánh giá nghệ thuật. | Chọn tranh tiêu biểu trưng bày sau mỗi chủ đề; Học sinh dán tranh, trang trí góc trưng bày, viết lời bình; Tổ chức “Ngày hội Mĩ thuật”. |
Học sinh tự hào khi sản phẩm được trưng bày; tạo không gian đẹp cho trường. | Lan tỏa phong trào học Mĩ thuật tích cực. |
| 20 | Rèn kỹ năng phối cảnh qua bài “Ngôi nhà em” | Học sinh hiểu khái niệm gần – xa, cao – thấp trong không gian. | Cho xem hình phối cảnh thật; Vẽ ngôi nhà và cảnh vật theo tỉ lệ đơn giản; So sánh bài trước và sau hướng dẫn. |
Học sinh thể hiện được chiều sâu; 85% bài đạt khá–tốt. | Phát triển tư duy không gian, nền tảng cho vẽ phong cảnh THCS. |
5. Mẫu sáng kiến kinh nghiệm môn mĩ thuật ở tiểu học lớp 5 theo chương trình mới
| STT | Tên biện pháp | Mục tiêu / Nội dung | Biện pháp thực hiện | Kết quả đạt được | Hiệu quả |
|---|---|---|---|---|---|
| 21 | Nâng cao kỹ năng vẽ chân dung qua phương pháp “từng bước một” | Hiểu tỉ lệ khuôn mặt; biết vẽ các bộ phận hài hòa. | Giới thiệu từng bước: hình khung, vị trí mắt – mũi – miệng; Vẽ bạn cùng bàn, sau đó tự vẽ bản thân. |
90% học sinh nắm quy trình; sản phẩm sinh động. | Rèn quan sát và thể hiện cảm xúc khuôn mặt. |
| 22 | Tổ chức cuộc thi “Sáng tạo vì môi trường xanh” | Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường; phát triển khả năng trình bày ý tưởng. | Vẽ hoặc thiết kế poster bảo vệ môi trường; Giới thiệu sản phẩm trong sinh hoạt ngoại khóa. |
Nhiều tác phẩm ấn tượng, thông điệp rõ ràng. | Lan tỏa tinh thần “học đi đôi với hành”; trân trọng thiên nhiên. |
| 23 | Làm tranh cổ động bảo vệ thiên nhiên | Rèn kỹ năng bố cục, hình ảnh và khẩu hiệu trong tranh cổ động. | Học thiết kế bố cục, chọn màu nổi bật; Viết khẩu hiệu gắn hình minh họa. |
100% học sinh hoàn thành; 75% bài đạt tốt. | Phù hợp hội thi cấp trường; rèn tư duy thị giác. |
| 24 | Hướng dẫn sử dụng công nghệ số trong thiết kế Mĩ thuật | Giúp học sinh tiếp cận CNTT và ứng dụng vào tạo hình. | Dùng phần mềm vẽ: Sketchpad, Paint, Canva; Tổ chức cuộc thi “Thiết kế bìa truyện bằng máy tính”. |
Học sinh yêu thích, sáng tạo cao khi vẽ bằng công nghệ. | Phù hợp định hướng chuyển đổi số trong giáo dục. |
| 25 | Kết hợp âm nhạc – ngôn ngữ – tạo hình trong tiết Mĩ thuật tích hợp | Phát triển cảm thụ nghệ thuật tổng hợp (nghe – nói – vẽ). | Nghe nhạc, đọc thơ rồi vẽ theo cảm xúc; Thảo luận liên hệ hình ảnh – lời – nhạc. |
Sản phẩm có cảm xúc rõ rệt; liên kết được nhiều loại hình nghệ thuật. | Tăng khả năng biểu đạt đa chiều; phù hợp dạy học tích hợp. |
| 26 | Xây dựng Câu lạc bộ Mĩ thuật Tiểu học | Tạo môi trường phát triển năng khiếu và giao lưu nghệ thuật. | Thành lập CLB sinh hoạt 2 lần/tháng; Hoạt động: vẽ tranh, làm đồ tái chế, triển lãm nhỏ. |
Học sinh yêu thích, tự tin; phát hiện nhiều năng khiếu mới. | Tăng phong trào học tập và kỹ năng xã hội. |
6. Những lưu ý quan trọng khi viết sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật tiểu học
Để một bài sáng kiến kinh nghiệm (SKKN) môn Mĩ thuật lớp 1 đạt chất lượng, có giá trị thực tiễn và được hội đồng đánh giá cao, giáo viên cần lưu ý một số yếu tố sau trong quá trình viết và hoàn thiện báo cáo.
Những lưu ý quan trọng khi viết sáng kiến kinh nghiệm môn Mĩ thuật lớp 1
6.1. Xác định rõ mục tiêu và phạm vi đề tài
Trước khi bắt tay vào viết, cần xác định rõ mục tiêu của sáng kiến là gì — hướng đến việc nâng cao kỹ năng vẽ, phát triển năng lực sáng tạo, hay đổi mới phương pháp dạy học.
Phạm vi đề tài nên cụ thể, phù hợp với lứa tuổi lớp 1 và điều kiện thực tế giảng dạy. Tránh chọn đề tài quá rộng hoặc lý thuyết chung chung, khó triển khai. Ví dụ: “Phát huy sáng tạo của học sinh lớp 1 trong tiết Mĩ thuật qua hoạt động trải nghiệm” sẽ thiết thực hơn “Nâng cao chất lượng dạy học Mĩ thuật ở tiểu học”.
6.2. Đảm bảo tính khoa học và thực tiễn
Bài viết cần có bố cục logic, rõ ràng: Mở đầu – Nội dung – Kết quả – Bài học kinh nghiệm.
Ngôn ngữ sử dụng phải chuẩn mực, chính xác, tránh cảm tính hay kể lể.
Mọi giải pháp nêu ra cần xuất phát từ thực trạng giảng dạy thực tế, có dẫn chứng, số liệu hoặc minh họa cụ thể (như ảnh sản phẩm học sinh, bảng kết quả khảo sát).
Một sáng kiến có giá trị là sáng kiến có thể áp dụng được và mang lại hiệu quả cụ thể, không dừng ở mức ý tưởng.
>> Tham khảo thêm: Dịch vụ viết sáng kiến kinh nghiệm uy tín cho giáo viên
6.3. Nhấn mạnh tính mới và tính sáng tạo của giải pháp
Đây là yếu tố quyết định giá trị của sáng kiến. Giáo viên cần nêu rõ điểm khác biệt, cải tiến của biện pháp mình áp dụng so với cách dạy thông thường.
Tính sáng tạo có thể thể hiện ở:
Cách tổ chức hoạt động mới (học qua trò chơi, kể chuyện, dự án mini…).
Ứng dụng công nghệ, phần mềm hoặc vật liệu mới trong dạy học.
Kết hợp giáo dục thẩm mỹ với kỹ năng sống, giáo dục môi trường.
Hãy làm rõ tác động tích cực của giải pháp: học sinh hứng thú hơn, sáng tạo hơn, sản phẩm nghệ thuật phong phú hơn.
6.4. Trình bày rõ ràng, đúng quy định
Hình thức trình bày cũng phản ánh sự chuyên nghiệp của người viết.
Cần tuân thủ thể thức văn bản hành chính theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT:
- Font chữ: Times New Roman
- Cỡ chữ: 13 hoặc 14
- Giãn dòng: 1.3 – 1.5
- Khổ giấy: A4; căn lề trên – dưới 2cm, trái 3cm, phải 2cm
- Đánh số trang rõ ràng, trình bày thống nhất
- Các đề mục, tiểu mục cần được phân cấp bằng heading, trình bày khoa học, dễ theo dõi.
- Nếu có bảng biểu, hình ảnh minh họa, cần chú thích rõ ràng, đảm bảo tính xác thực.
6.5. Đưa ra minh chứng cụ thể và kết quả thực nghiệm
Để sáng kiến có tính thuyết phục, giáo viên nên đưa ra kết quả khảo sát trước và sau khi áp dụng giải pháp, ví dụ:
- “Sau khi áp dụng phương pháp vẽ qua kể chuyện, tỉ lệ học sinh hứng thú với môn học tăng 25%.”
- “80% học sinh hoàn thành tốt bài vẽ, giảm đáng kể tình trạng rụt rè khi trình bày sản phẩm.”
Những minh chứng cụ thể giúp sáng kiến có tính đo lường và đáng tin cậy, thay vì chỉ dừng lại ở nhận định chủ quan.
6.6. Thể hiện phong cách viết súc tích, dễ hiểu, gần gũi
Người đọc (thường là đồng nghiệp hoặc hội đồng chấm sáng kiến) sẽ đánh giá cao bài viết ngắn gọn, rõ ý, có ví dụ thực tế.
Không nên sa đà vào lý thuyết hàn lâm hay thuật ngữ phức tạp. Hãy trình bày giải pháp như một kinh nghiệm thực tiễn, mang hơi thở của lớp học thật.
Một số đoạn nên có yếu tố “kể chuyện” ngắn gọn — ví dụ: “Khi tổ chức hoạt động vẽ ngoài trời, tôi nhận thấy học sinh chăm chú quan sát và cười nhiều hơn so với tiết học trong lớp.”
6.7. Kết luận mở – Gợi ý hướng phát triển sáng kiến
Phần kết nên khẳng định lại hiệu quả, tính khả thi của sáng kiến và nêu hướng phát triển trong tương lai.
Ví dụ: có thể đề xuất nhân rộng mô hình cho các khối lớp khác, hoặc điều chỉnh phù hợp với các chủ đề Mĩ thuật mới.
Điều này thể hiện tư duy đổi mới và tinh thần học hỏi của người viết – yếu tố được hội đồng đánh giá cao
Mĩ thuật ở tiểu học, đặc biệt lớp 1, giữ vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng cảm xúc, phát triển trí tưởng tượng và năng lực thẩm mỹ cho học sinh. Bộ 26 sáng kiến kinh nghiệm được tổng hợp đã giúp giáo viên có thêm những biện pháp thiết thực, phù hợp chương trình GDPT 2018 và tâm lý lứa tuổi. Các giải pháp đều hướng đến việc tạo hứng thú học tập, tăng tính trải nghiệm, phát huy năng lực cá nhân và khả năng hợp tác của học sinh. Kết quả áp dụng cho thấy học sinh chủ động hơn, sáng tạo hơn và thể hiện rõ sự tiến bộ trong từng hoạt động Mĩ thuật. Những sáng kiến này có tính khả thi cao, dễ nhân rộng và tiếp tục được điều chỉnh, phát triển để nâng cao chất lượng dạy học Mĩ thuật trong những năm tiếp theo.
Share
