12 Tháng mười một, 2025Quản lý nhà nước về đất đai là một trong những lĩnh vực trọng yếu trong hệ thống quản lý kinh tế – xã hội của quốc gia, nhằm bảo đảm việc sử dụng hợp lý, hiệu quả và bền vững nguồn tài nguyên đặc biệt này. Đất đai không chỉ là tư liệu sản xuất cơ bản mà còn là yếu tố gắn liền với quyền lợi, đời sống và sự phát triển của toàn xã hội. Nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý, tăng cường tính minh bạch và hiệu lực thực thi, Luật Đất đai năm 2024 đã được Quốc hội thông qua, có hiệu lực từ ngày 01/01/2025, trong đó Điều 20 quy định 18 nội dung quản lý nhà nước về đất đai. Các nội dung này thể hiện bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa, số hóa và nâng cao hiệu quả quản lý đất đai ở Việt Nam.
Nội dung quản lý nhà nước về đất đai
1. Khái quát chung về quản lý nhà nước về đất đai
Quản lý nhà nước về đất đai là tổng hợp các hoạt động của cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhằm thực hiện quyền sở hữu toàn dân đối với đất đai, bảo đảm việc sử dụng đất đúng quy định của pháp luật, hiệu quả và phục vụ cho lợi ích chung của xã hội. Hoạt động này không chỉ nhằm duy trì trật tự trong lĩnh vực sử dụng đất, mà còn là cơ sở để Nhà nước điều tiết, phân phối lại nguồn tài nguyên đất đai một cách công bằng, hợp lý và bền vững.
Quản lý nhà nước về đất đai có vai trò đặc biệt quan trọng trong hệ thống quản lý kinh tế – xã hội. Nó góp phần bảo đảm quyền sở hữu của Nhà nước về đất đai, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất, thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội và bảo vệ môi trường.
>> Đọc thêm: Đề tài nghiên cứu khoa học về răng miệng
2. Căn cứ pháp lý
Cơ sở pháp lý điều chỉnh hoạt động quản lý nhà nước về đất đai hiện nay gồm:
- Luật Đất đai năm 2013 (Điều 22) – quy định 15 nội dung quản lý nhà nước về đất đai, là nền tảng pháp lý quan trọng cho công tác quản lý trong hơn một thập kỷ.
- Luật Đất đai năm 2024 (Điều 20) – được Quốc hội khóa XV thông qua ngày 18/01/2024, có hiệu lực từ ngày 01/01/2025, quy định 18 nội dung quản lý nhà nước về đất đai, kế thừa và mở rộng các quy định trước đó nhằm phù hợp với yêu cầu thực tiễn và xu hướng hiện đại hóa quản lý đất đai.
3. Các nội dung quản lý nhà nước về đất đai theo Luật Đất đai 2024 (Điều 20)
Theo Luật Đất đai năm 2024, Nhà nước thực hiện 18 nội dung quản lý nhà nước về đất đai, bao gồm:
- Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai.
- Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, hợp tác quốc tế trong quản lý và sử dụng đất đai.
- Xác định địa giới đơn vị hành chính; lập và quản lý hồ sơ địa giới đơn vị hành chính.
- Đo đạc, chỉnh lý, lập bản đồ địa chính, bản đồ hiện trạng sử dụng đất, bản đồ quy hoạch sử dụng đất và các bản đồ chuyên ngành về quản lý, sử dụng đất.
- Điều tra, đánh giá và bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất đai.
- Lập, điều chỉnh và quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
- Giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, công nhận quyền sử dụng đất, trưng dụng đất và chuyển mục đích sử dụng đất.
- Điều tra, xây dựng bảng giá đất, giá đất cụ thể và quản lý giá đất.
- Quản lý tài chính về đất đai.
- Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi hoặc trưng dụng đất.
- Phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất.
- Đăng ký đất đai, lập và quản lý hồ sơ địa chính; cấp, đính chính, thu hồi và hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
- Thống kê, kiểm kê đất đai.
- Xây dựng, quản lý, vận hành và khai thác Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai.
- Quản lý, giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất.
- Giải quyết tranh chấp đất đai; giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai.
- Cung cấp, quản lý hoạt động dịch vụ công về đất đai.
- Thanh tra, kiểm tra, giám sát, theo dõi, đánh giá việc chấp hành pháp luật về đất đai và xử lý vi phạm.
Những nội dung này bao quát toàn bộ quá trình quản lý đất đai, từ khâu lập pháp, hành chính, kỹ thuật đến giám sát và dịch vụ công, bảo đảm hệ thống quản lý nhà nước được thực hiện một cách toàn diện và hiệu quả.
>> Tham khảo thêm: Dịch vụ viết bài báo khoa học chuyên nghiệp, đúng tiến độ
4. Những điểm mới của Luật Đất đai 2024 so với Luật Đất đai 2013
So với quy định tại Điều 22 Luật Đất đai năm 2013, Điều 20 Luật Đất đai năm 2024 có nhiều điểm đổi mới quan trọng:
- Tăng từ 15 lên 18 nội dung quản lý nhà nước về đất đai, thể hiện xu hướng mở rộng phạm vi quản lý, bao quát hơn các hoạt động trong lĩnh vực đất đai.
- Bổ sung các nội dung mới như: tuyên truyền, phổ biến, hợp tác quốc tế; điều tra, cải tạo và phục hồi đất đai; phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất.
- Mở rộng nội dung về công nghệ và thông tin đất đai, đặc biệt là việc xây dựng, vận hành Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai, phù hợp với tiến trình chuyển đổi số trong quản lý nhà nước.
- Tăng cường giám sát và đánh giá, không chỉ dừng lại ở thanh tra, kiểm tra mà còn bổ sung yếu tố “theo dõi, đánh giá việc chấp hành pháp luật về đất đai”, nhằm nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm của các cơ quan quản lý.
- Cụ thể hóa quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đảm bảo tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của người dân khi Nhà nước thu hồi đất.
Những điểm mới của Luật Đất đai
5. Ý nghĩa của nội dung quản lý nhà nước về đất đai
Hệ thống các nội dung quản lý nhà nước về đất đai có ý nghĩa đặc biệt trong việc bảo đảm hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý tài nguyên đất. Trước hết, các quy định này giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất, xác định rõ ràng quyền và nghĩa vụ của họ, qua đó góp phần giảm thiểu tranh chấp và khiếu nại.
Thứ hai, các nội dung quản lý về quy hoạch, điều tra, đánh giá và cải tạo đất đai góp phần đảm bảo phát triển bền vững, sử dụng đất hợp lý, tiết kiệm và hiệu quả, đồng thời bảo vệ môi trường và cân bằng sinh thái.
Thứ ba, việc xây dựng và vận hành hệ thống thông tin đất đai quốc gia giúp tăng tính minh bạch, công khai dữ liệu, hỗ trợ quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực quản lý đất đai.
Cuối cùng, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và giải quyết tranh chấp giúp duy trì trật tự pháp luật, tăng cường niềm tin của người dân đối với cơ quan quản lý, đồng thời tạo nền tảng cho sự ổn định và phát triển kinh tế – xã hội.
Hệ thống các nội dung quản lý nhà nước về đất đai có ý nghĩa quan trọng
Có thể thấy rằng, 18 nội dung quản lý nhà nước về đất đai theo Điều 20 Luật Đất đai 2024 không chỉ kế thừa những quy định trước đây mà còn mở rộng, cụ thể hóa và hiện đại hóa công tác quản lý đất đai trong bối cảnh mới. Đây là cơ sở quan trọng để Nhà nước tăng cường hiệu quả quản lý, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất, đồng thời khai thác tối đa tiềm năng của tài nguyên đất phục vụ phát triển kinh tế – xã hội đất nước.
Share
